hisse mi fon mu ?
Bu soruya duygularla değil, matematikle, veriyle ve Excel ile yanıt vereceğiz.
Bu yazının sonunda elinizde şunlar olacak:
Kendi yatırım performansınızı ölçmek için Excel formülleri
SP500’ün (SPY ETF) 100 ay, 50 ay ve 100 günlük Getiri/Risk oranı
Kendi performansınızı SP500 ile karşılaştırabileceğiniz net bir yöntem
Bilimsel, objektif bir “Kendim mi yöneteyim?” testi
Ve her şey çok basit.
Tek ihtiyacınız:
Excel
Portföyünüzün geçmiş getirileri (100 ay / 50 ay / 100 gün)
Başlayalım.
Paranızı Siz mi Yönetmelisiniz? Yoksa Profesyoneller mi?
1) Getiri Hesaplamak (Excel ile)
Her ay için getiriyi şu şekilde hesaplayın:
(Ay Sonu Portföy Değeri – Bir Önceki Ay Sonu Portföy Değeri) / Bir Önceki Ay Sonu Değer
Excel formülü düz metin olarak:
=(B2-B1)/B1
(B sütununda portföy değeriniz olduğunu varsayıyoruz.)
Bu işlemi 100 ay, 50 ay veya 100 gün için yapıp “Getiriler” isimli bir sütun oluşturacaksınız.
2) Excel’de Hesaplamanız Gereken Dört İstatistik
Getiri sütununu A kolonu olarak kabul edelim (A1:A100 gibi).
Aşağıdaki formüller Excel’e doğrudan yazılabilir:
Ortalama Getiri: =AVERAGE(A1:A100)
Standart Sapma: =STDEV(A1:A100)
Skewness (Çarpıklık): =SKEW(A1:A100)
Kurtosis: =KURT(A1:A100)
Bu değerler VAR hesabının temelini oluşturur.
3) VAR Hesabı (Excel kopyalanabilir formülle)
VAR şu şekilde hesaplanır:
VAR = Ortalama + Omega × Standart Sapma
Önce Omega'yı hesaplamamız gerekir.
Omega Formülü (tam kopyalanabilir düz metin):
=-2.326 + (1/6)((-2.326)^2 - 1)SKEW(A1:A100) + (1/24)((-2.326)^3 - 3(-2.326))KURT(A1:A100) - (1/36)(2(-2.326)^3 - 5(-2.326))*(SKEW(A1:A100)^2)**
Ardından, eğer Ortalama C1'e, Standart Sapma C2'ye, Omega C3'e yazıldıysa:
VAR Formülü düz metin olarak:
= C1 + C3 * C2
4) Getiri / Risk Oranı (Karar Formülü)
VAR negatif çıkacağı için:
Risk = -1 × VAR
Excel formülü düz metin olarak:
= C1 / (-1 * C4)
Bu sizin Getiri/Risk oranınızdır.
5) SP500 İçin Hesaplanan Oranlar
Aşağıdaki tablolar, SPY ETF’in geçmiş verileriyle hazırlanmıştır.
A) 100 Aylık SP500 (SPY) Hesaplama Özeti
| Ölçü | Değer |
|---|---|
| Ortalama | 0.0103 |
| Standart Sapma | 0.0469 |
| Skewness | -0.3731 |
| Kurtosis | 0.5807 |
| VAR | -0.1220 |
| Getiri / Risk Oranı | 0.0844 |
B) 50 Aylık SP500 Hesaplaması
| Ölçü | Değer |
|---|---|
| Ortalama | 0.0115 |
| Standart Sapma | 0.0549 |
| Skewness | -0.3869 |
| Kurtosis | 0.1572 |
| VAR | -0.1389 |
| Getiri / Risk Oranı | 0.0830 |
C) 100 Günlük SP500 Hesaplaması
| Ölçü | Değer |
|---|---|
| Ortalama | 0.0010 |
| Standart Sapma | 0.0072 |
| Skewness | 0.1885 |
| Kurtosis | -0.1454 |
| VAR | -0.0147 |
| Getiri / Risk Oranı | 0.0699 |
6) Karşılaştırma ve Sonuç
Artık yapmanız gereken tek şey, kendi Getiri/Risk oranınınızı SP500’ünkiyle karşılaştırmak:
📌 Kendi Getiri/Risk oranınız SP500’ünkinden büyükse:
“Bravo! Portföyünüzü kendiniz yönetmeye devam edin.”
📌 Sizin oranınız SP500’ünkünden düşükse:
“Pasif yatırımlar (örneğin endeks fonları) sizin için daha doğru olabilir.”
Aktif yönetim gereksiz risk üretiyor olabilir.
Veri yalan söylemez.
Bu yöntem yatırımcıyı egodan, şanstan ve tahminden arındırır.
7) sonuc
Bu çalışma yalnızca bir Excel egzersizi değildir.
Aksine, yatırım hayatınızın en kritik sorularından birinin bilimsel temelidir:
“Paramı kim yönetmeli?”
Bu sorunun yanıtını artık çok net bir metrik belirliyor:
Getiri / Risk oranın.
Yasal Uyarı
Bu yazı bir yatırım tavsiyesi değildir.
Ancak buradan çıkaracağınız sonuçlar, kendi geleceğinize vereceğiniz en değerli yatırım tavsiyesi olabilir.